ماهی شیر

ماهی شیر یا شیر ماهی

شیرماهی اکثر مواد مغذی مفید و ضروری برای انسان را به تنهایی دارا می باشد.

 

شیر ماهی در خلیج فارس صید می شود. از نوع ماهی های فلس دار بوده که گوشت بسیار لذیذی دارد. در منطقه وسیعی در جنوب شرقی آسیا و خاور میانه، چین، ژاپن، استرالیا و سواحل شرقی آفریقا یافت می گردد.
ماهی شیر از رده تن ماهیان است. ماهی آب شور بوده و دارای اسکلت استخوانی می باشد. شیرماهی از ماهی قباد بزرگتر بوده اما شکل آن به ماهی قباد شبیه  است و از یک خانواده می باشند.
شیرماهی از ماهی‌های کوچکتر و آبزیان پلانگتونی تغذیه می کند. این ماهی را می‌توان اغلب در آبهای کم عمق و در طول شیبهای ساحلی پیدا کرد.

تشخیص تازگی ماهی:

پولکهای ماهی بسیار ظریف بوده و در زمان صید با اولین تماس دست محو شده و پاک می گردد. معمولا هنگام عرضه در بازار فاقد پولک می باشد. البته بعضی اوقات در زیر باله های کنارین پولک باقی می ماند. دهانه ها یا پره های آبشش ماهی شیر وسیع بوده و چسبیده به سر ماهی نیستند و به همین دلیل است که از آبشش ماهی رنگ قرمز یا صورتی باقی نمی ماند و به سرعت تغییر رنگ می دهد.

برای دانستن و تشخیص تازگی ماهی شیر اول به چشمان ماهی دقت نموده که باید شفاف باشد. (رنگ چشم ماهی نباید قرمز باشد) با فشار مناسب انگشت بر روی سطح بدن ماهی و باقی نماندن اثر فشار انگشت بر روی آن می توان تشخیص دهید که این ماهی تا به چه اندازه تازه است.
اگر ماهی شیری را دیدید که رنگ چشمانش قرمز بود، این ماهی تازگی لازم نداشته، ولی در مورد ماهی شوریده این مسئله صدق نمی کند. ماهی شیر گوشت بسیار لذیذی داشته و برای سرخ کردنی و قلیه بسیار مناسب است.

اگر هنگام تمیز نمودن ماهی رنگ زردی را درون شکمش (سُرِّه ماهی) مشاهده کردید جای نگرانی ندارد، زیرا این زردی جای زهره ماهی می بوده ولی به شرط آن که بوی نامطبوع و رنگ دیگری نداشته باشد. برش های این ماهی می توان بصورت رولتی یا کالباسی انجام گرفته شود.

 

---

بیشتر بخوانید: تشخیص ماهی تازه چگونه است؟

---

 

نوع مصرف و طبخ ماهی شیر

اگر ماهی شیر را برای سرخ کردنی خریداری کرده اید، برش های آن را نازک ببرید ولی برای قلیه بهتر این است که قطعات ماهی با ضخامت برش زده شود.
این ماهی را می توان با خیال راحت جلوی بچه ها و کسانیکه با تیغ ماهی مشکل دارند قرارداد و بدون نگرانی مصرف نمود. وزن های مشاهده شده از این ماهی در بازار معمولا از 500 گرم تا وزن های 2،3،5،و…  بزرگترین تا 28 کیلو که به شخص تجربه ی دیدنش را داشته ام.
ماهی شیر در وزن های بزرگ بصورت فیله و تیکه های استیکی بفروش می رود.  توصیه می کنیم همیشه سعی کنید که  برای خرید فیله ماهی شیر به مغازه ماهی فروشی معتبر مراجعه شود. چون متاسفانه هستند کسانی که از بی اطلاعی مشتری در مورد شناخت ماهیان، ماهی ارزانتری را فیله  نموده  و به اسم ماهی شیر تحویل می دهند.

خواص ماهی شیر

شیرماهی را می توان یکی از بهترین ماده های غذایی سرشار از مواد مغذی و مفید بدانید که خوشبختانه به صورت گسترده در تمام جهان و به خصوص در ایران یافت می شود.
دارای ارزش تغذیه ای بسیار بالایی است و اکثر مواد مغذی مفید و ضروری برای انسان را به تنهایی دارا می باشد،
ویژگی مخصوص این ماهی که آن را بین سایر ماهی ها حائز اهمیت خاص ساخته نوع چربی موجود در آن می باشد. چربی موجود در بافت های ماهی باعث کاهش کلسترول و سایر چربی های نامطلوب خون و عوارض قلبی و عروق و … می شود. ماهی شیر همچنین از منابع بسیار خوب پروتئین محسوب می شود. پروتئین موجود در ماهی از نظر کمیت و کیفیت قابل توجه بوده که بدین معنی که پروتئین موجود در ماهی به شکلی است که به آسانی در دستگاه گوارش هضم و جذب می شود و به طور کامل در بدن مصرف می شود.

 

آهن در ماهی شیر

ماهی همچنین یکی از منابع خوب آهن می باشد. آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروب ها نقش مهمی به عهده دارد. آهن موجود در شیرماهی به گونه ای است که جذب آن در دستگاه گوارش آسان بوده و به خوبی در بدن به مصرف می رسد. علاوه بر آن آهن موجود در ماهی، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد. بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن را به عهده دارد.
ماهی دارای مقدار قابل توجهی ویتامین های گروه “B” است. آنها در تنظیم فعالیت سلول های عصبی و در نتیجه در سلامت سیستم عصبی و نیز در سلامت پوست تاثیر زیادی دارند. بعضی از انواع ویتامین های گروه “B”در خون سازی نیز مؤثر بوده وبنابراین با مصرف ماهی می توانیم به سلامت اعصاب، شادابی، طراوت پوست و پیشگیری از کم خونی کمک کنیم.

ید در ماهی شیر

ید در سلامت انسان نقش داشته و کمبود ید موجب کاهش متابولیسم مواد انرژی زا در بدن می گردد. کمبود ید می تواند منجر به افزایش وزن و چاقی شود.
ید در تولید مثل و قوای جنسی نیز مؤثر بوده و افراد مبتلا به گواتر ناشی از کمبود ید دچار اختلال در تولید مثل خواهند گردید. مصرف ماهی و آبزیان می تواند نیاز انسان را به ید تامین کرده و از بروز عوارض ناشی از کمبود ید پیش گیری نماید.

 

فسفر در ماهی شیر

ماهی از منابع خوب فسفر محسوب شده و فسفر ماده ای است که همراه کلسیم در سلامت و استحکام استخوان ها تاثیر مهمی دارد. ماهی هایی که با استخوان مصرف می شوند مانند ماهی کیلکا و ساردین که علاوه بر خواصی که برای انواع ماهی ها ذکر شد حاوی مقدار قابل توجهی کلسیم نیز می بوده و بنابراین در رشد، استحکام و سلامت استخوان ها و دندان ها مفید هستند.
تن ماهیان با داشتن خواص تغذیه ای بسیار خوب می توانند قسمت اعظم نیازمندی های تغذیه ای ما را تامین کنند. به علت داشتن ترکیبات خاصی که در چربی بدن آنها وجود دارد، در پیشگیری از بسیاری امراض و کنترل و درمان بیماری های مختلف نقش مهمی ایفا کنند.

 

توصیه های پزشکی مصرف ماهی شیر

مصرف دو تا سه بار ماهی در هفته در برنامه غذایی مادران باردار و شیرده می تواند اثرات مثبتی در رشد جسمی و ذهنی جنین و نوزاد داشته باشد.

 

شناخت شیرماهی

باله دمی دو شاخه از ویژگی‌های مهم این ماهی می باشد. از نظر ظاهری بدن این ماهی دوکی شکل بوده و مقطع عرضی آن بیضی شکل می باشد. طول این ماهی بین ۱۲۰ تا ۲۴۰ سانتیمتر بوده و خوراک این ماهی از ماهی‌های کوچکتر و آبزیان پلانگتونی تشکیل شده است.
شیرماهی را می‌توان اغلب در آبهای کم عمق و در طول شیبهای ساحلی پیدا کرد.

• اسم ماهی: شیر ماهی
• نام علمی:  (Scomberomorus commerson)
• نام انگلیسی:  (Narrow Barred Spanish Mackerel)
• اسامی بومی: شیر (Shir) ، الیانی (Aliani)، کنعد (Kanad)

مشخصات ماهی:

• بدن کشیده و نسبتا فشرده
• دو خار آبشش روی بخش بالایی و یک تا هشت عدد خار روی بخش پایینی (تعداد کل 1 تا 8 عدد).
• اولین کمان آبشش دارای یک خط جانبی در انتهای باله پشتی دوم با شیب زیاد که به طرف پایین خم می شود.

رنگ بدن:

• در پشت آبی، خاکستری رنگین کمانی، طرفین نقره ای با انعکاس آبی و نوارهای عمودی متعدد، مواج و نازک.
• قسمت پشت و کمر ماهی خاکستری رنگین کمانی، پهلوها نقره ای با انعکاس رنگ های آبی با نوارهای عمودی مواج و نازک متعددی می باشد.
• حداکثر درازای بدن : 220 سانتیمتر ، ولی بیشتر زیر 100 سانتیمتر هستند.
• از ماهیان درجه یک محسوب می شوند.
• حداکثر وزن : 40 کیلوگرم

نکته درمورد ماهی شیر بوشهر

ماهی های بزرگ دارای میزان جیوه بیشتری می باشند. چرا که این ماهیان دارای طول عمر زیادی بوده و این سبب ازدیاد جیوه در بدن آنها شده است.  آنها در طول زندگی زمان بیشتری برای تولید جیوه در سطوح بالاتر داشته اند. ماهی شیر بوشهری دارای عطر و طعم بی نظیری است. طعم ماهی شیر صید شده با قلاب واقعا با بقیه صید ها و مکان های دیگر متفاوت است.